امپراتوری دروغ جنبش مقابله با هژمونی رسانه‌ای غرب
به گزارش جنبش مقابله با رسانه‌های بیگانه، امپراتوری دروغ: مژگان ربانی از بازیگران پرسابقه سینما و تلویزیون به شمار می رود. با این همه اما، ایفای نقش اشرف پهلوی در «معمای شاه» نقطه عطفی در کارنامه اوست. آنچه پیش روی دارید، گفت‌و‌شنود کوتاهی‌است که به همین مناسبت با وی انجام داده‌ایم.
شاید بهتر باشد از اینجا شروع کنیم که مرگ اشرف پهلوی نسبت به شما- به عنوان بازیگری که نقش او را ایفا می‌کنید- چه واکنش‌هایی را برانگیخت؟
واکنش چندانی ندیدم، تنها به این فکر می‌کردم که اگر او تا پایان عمر اینجا بود چه قدرت و برو و بیایی داشت و چه کارهایی می‌توانست بکند! برادرش هم سی و چند سال پیش مرده بود و او در این فاصله، چه اقتداری پیدا می‌کرد! برایم این وجه قضیه که چه قدرتی را از دست داد، جالب بود و البته سرنوشت محتوم او جالب‌تر.
به نظر شما این اتفاق موجب نخواهد شد که نقشتان بیشتر دیده شود و نسلی که با تاریخ دوره پهلوی آشنایی زیادی ندارد، کنجکاو شود که اشرف را از روی بازی شما بیشتر بشناسد؟
اتفاقاً چرا، اشرف زنی بود که حتی در دوران پهلوی هم محبوب نبود! با آدم‌هایی که سن و سالی از آنها گذشته است، زیاد درباره اشرف صحبت کرده‌ام و همه آنها او را آدم فاسد و منفوری می‌دانستند. این نظر دهان به دهان چرخیده و به نسل فعلی هم رسیده است و شاید برای جوان‌ترها هم جالب باشد که بخواهند بدانند اشرف چه نقشی در رژیم پهلوی داشته است؟ همزمانی مرگ او با پخش سریال به نظر من هم کنجکاوی نسل فعلی را نسبت به او برمی‌انگیزد.
خود شما، چقدر درباره این فرد شناخت پیدا کردید و مطالعاتتان درباره او، از چه راهی بود؟ چقدر به نوشته‌های رسمی تکیه و تا چه اندازه سعی کردید از مجاری غیررسمی این شخصیت تاریخی را بشناسید و بدانید موافقان و مخالفان در مورد او چه می‌گویند؟
مطالعات زیادی درباره او کردم و کتاب‌های متعددی را خواندم. چه درباره خود دوران پهلوی و چه راجع به این شخصیت خاص، زیاد مطالعه کردم. از اکثر این متون و اسناد، این نتیجه را گرفتم که این آدم، بسیار فاسد و منفی بوده و بسیاری از جنجال‌ها در عصر پهلوی را او به وجود آورده، ولخرجی‌های زیادی داشته، هوسران بود و به هیچ حد و مرزی قائل نبوده است. یک کتاب هم خودش نوشته و در آن سعی کرده بود در بسیاری از موارد خود را تبرئه کند. به نظر من اگر اینقدر سعی در کتمان حقایق نمی‌کرد و نمی‌خواست بگوید در هیچ کاری دخالتی ندارد، در حالی که پشت پرده دستش به همه خیانت‌ها و آلودگی‌ها آلوده بوده است، اینقدر حساسیت در مورد او بالا نمی‌رفت. این کتمان‌ها بیشتر باعث بدنام شدن او شده بود.
جمع‌بندی‌تان از شخصیت اشرف این است؟
بله، ولی در عین حال یکسری مطالب دیگر هم در‌باره‌اش شنیده‌ام، از جمله اینکه اولین کسی بود که تأمین اجتماعی را راه انداخت یا در سازمان ملل منصبی درباره زنان داشت.
نماینده ایران در سازمان ملل بود…
بله، این ویژگی‌هایش هم برایم جالب بود که در سازمان ملل هم جایگاهی داشت، ولی بعد فکر کردم چطور ممکن است به آدمی تا این حد فاسد، چنین پست‌هایی را بدهند؟ با کمی دقت متوجه شدم که او برای به دست آوردن این پست‌ها و مناصب، پول زیادی خرج می‌کرد و در واقع خودش را در آن جایگاه‌ها جا می‌‌زد!
وقتی با پیشنهاد بازی در نقش اشرف مواجه شدید چه حسی پیدا کردید؟
به عنوان یک نقش برجسته، خیلی برایم جالب بود. سال‌هاست در سینما و تلویزیون بازی می‌کنم، ولی این اولین بار بود که بازی‌ام به شکل برجسته‌ای دیده می‌شد و برای اولین بار نقشی بود که حس کردم می‌توانم در آن، قدرت بازیگری‌ام را نشان بدهم. برایم به عنوان یک نقش، پیشنهاد بسیار خوشحال‌کننده‌ای بود. همچنان هم این خوشحالی با من است و هر بار که آقای ورزی را می‌بینم، از ایشان تشکر می‌کنم.
برای رسیدن به این نقش چه مشکلاتی داشتید؟
غیر از اینکه به خاطر تربیتی که از بچگی داشته‌ام در من یک مقدار حالت رهبر و رئیس بودن وجود دارد و شخصیت سختگیری دارم، در سایر موارد به این شخصیت نزدیک نبودم، چون در زندگی آدم خشن و باسیاستی نیستم! برای همین در این جنبه‌ها، رسیدن به این شخصیت خیلی برایم سخت بود.
نقش شما تمام شده است یا هنوز ادامه دارد؟
نقشم تمام شده است، ولی بعضی جاها مجبور به تکرار شدیم و رفتم و دوباره اشرف شدم!
در این مدت چه بازخوردهایی از طرف خانواده، دوستان و مردم گرفتید؟
بازخوردی که به من می‌دهند، این است که چقدر قوی و خوب بازی کردی و انگار سال‌ها درباری بودی! دوستان خیلی با من شوخی می‌کنند که برای خودت شاه بودی و دربار داشتی!
بازخورد منفی نداشتید؟
خیر، تا الان بازخورد منفی نداشته‌ام.
از دوران ایفای این نقش چه خاطراتی دارید؟
همه این دوران خاطره بود و تمام آن لحظه‌ها را زندگی کردم. وقتی در کاخ خود اشرف که در آن زندگی می‌کرد یا یک بار هم در اتاق شخصی او بازی می‌کردم، حال عجیبی داشتم و احساس می‌کردم مثل این است که کسی در زمانی که من حضور ندارم بیاید و نقش مرا بازی کند! حس عجیب و غریبی بود. جلوی آینه اتاقش می‌ایستادم، حس می‌کردم دارد مرا نگاه می‌کند. حس بسیار عجیبی بود. یکی از تجربه‌های بسیار عجیب لحظاتی بود که با آقای نورعلی (بازیگر نقش جوانی شاه) بازی می‌کردم.
حس می‌کردید خواهر دوقلوی ایشان هستید؟
بله، دقیقاً. هم آقای نورعلی خیلی خوب با این نقش عجین شده بود و هم من خیلی اشرف شده بودم.
دچار «خود اشرف‌پنداری» شده بودید؟
بله، در مواقعی واقعاً قاطی می‌کردم که چه کسی هستم! اینکه خود آن آدم‌ها در این موقعیت‌ها بودند و این کارها را می‌کردند، برایم عجیب بود، برای همین می‌گویم لحظه به لحظه این سریال برایم خاطره است.
اگر صرفاً به عنوان یک مخاطب و نه بازیگر این مجموعه بخواهید سریال معمای شاه را ارزیابی کنید، نظرتان چیست؟ چون دیگرانی که قضاوت می‌کنند، از دور دستی بر آتش دارند و از تنگناها و فراز و نشیب‌های کار خبر ندارند، ولی شما در جریان ساخت مجموعه بوده‌اید. با این نگاه به عنوان یک مخاطب ارزیابی شما چیست؟
این طریقی را که آقای ورزی برای وارد شدن به این مقطع زمانی انتخاب کرده‌اند، دوست دارم. یعنی ما داریم هم دربار را می‌بینیم و هم جامعه را. نمی‌دانم آقای وزیری چقدر واقعی است ولی او نماینده‌ای از طبقه متوسط مرفه و تحصیلکرده جامعه آن روز است. دوست دارم تا آخر ماجرا را دنبال کنم. می‌خواهم ببینم این پازل چگونه می‌خواهد سرهم شود.
معمای شاه در بین کارهایی که انجام داده‌اید چه جایگاهی دارد؟
قطعاً برایم اولین است. تا قبل از این، کیف انگلیسی برایم اول بود و نقشی را که در آنجا بازی کردم خیلی دوست داشتم. دومین سریالی بود که بازی کردم، ولی واقعاً نقش خوب، جاندار و زیبایی بود.
انتهای پیام/روزنامه جوان
